Wat zijn jouw gewoonten? Haal je iedere dag koffie onderweg naar werk? Of ga je tegenwoordig telkens voordat je werkdag begint een ommetje doen?
Je hebt veel dagelijkse gewoonten. En dat is maar goed ook. Waarom? Dat leg ik je verderop uit.
Nieuwe gewoonten veranderen je leven, maar dat wil niet automatisch zeggen dat je leven daardoor verbetert. Wat zijn dan gewoonten die wel helpen om meer te bereiken? De beste omschrijving is dat dat routines zijn die de kwaliteit van je leven verhogen.
Meest voorkomende gewoonten
Iedereen heeft routines, van sommige zijn we ons zelfs niet bewust.
Een onderzoek naar de gewoonten die het meest voorkomen toont aan dat de meest voorkomende gewoonte is om dagelijks op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Niet opmerkelijk.
Maar ook op een vaste tijd de deur uitstappen om naar je werk te gaan is een gewoonte.
Een grappige uitkomst was dat schoonmaken als gewoonte het minst voorkomt.
Schoonmaken kost dus wilskracht, elke keer weer. Als je mijn nieuwsbrief van januari 2021 hebt gelezen dan weet je dat je wilskracht kunt vergelijken met een spier. En gebruik je een spier te veel dan is deze aan het eind van de dag minder sterk. Gewoonten zorgen dat je niet bewust hoeft te kiezen. Daardoor gebruik je die wilskracht-spier minder.
Wat zijn de kenmerken van gewoonten?
Dat we niet bewust kiezen om een routine of gewoonte uit te voeren is vrij duidelijk. Maar wat is daar de oorzaak van?
Een gewoonte heeft 3 duidelijke kenmerken.
1. We zijn ons alleen maar vaag bewust van een gewoonte
Als jij bedenkt welke gewoonten je hebt, kun je die dan meteen allemaal opnoemen? Of moet je er toch wat langer over nadenken? Ik heb het dan niet alleen over opstaan, tandenpoetsen etc. Het gaat ook om naar je werk rijden. Hoe vaak gebeurt het dat je heelhuids op je werk aankomt terwijl je je weinig of niets van de rit zelf herinnert? Moest je wachten voor een stoplicht?
Bij deze gewoonten registreer je niet alles wat je doet of wat er gebeurt. Je denkt aan iets heel anders, zoals wat je dit weekend gaat doen, of aan de afspraak van die avond.
2. Je emotie bij een gewoonte vermindert
Door de herhaling van de gewoonte vermindert de emotie. Begin je een nieuwe gewoonte dan heb je eerst het gevoel van overwinning iedere keer dat je de handeling voltooid. Na verloop van tijd wordt dat overwinningsgevoel steeds minder. Je wordt je steeds minder bewust van de actie en je gevoel daarbij neemt af. Dit gaat op bij zowel negatieve als positieve gevoelens.
Een gevolg daarvan kan zijn dat je grenzen opzoekt om het oorspronkelijke positieve gevoel terug te vinden.
Een ander gevolg kan zijn dat gewenning minder stress oplevert. Dit kan gebeuren als je bijvoorbeeld een hekel hebt aan je administratie doen. Doe je dat iedere week op hetzelfde tijdstip dan krijg je een gevoel van controle.
3. De context beïnvloedt je manier van doen
Het beste voorbeeld hiervan is De hond van Pavlov. De context, het geluid, gaf de reactie.
Andere voorbeelden, wat dichter bij huis: Wat doe je als eerste als je in je auto stapt? Loop je altijd hetzelfde rondje in de supermarkt?
Hoe sterk de context je gewoonte beïnvloedt merk je als je verhuist. Opeens is alles anders. Je moet echt nadenken waar bijvoorbeeld je bestek ligt. Hoe vaak loop je niet naar de koelkast die er opeens niet meer staat.
Hetzelfde geldt voor een nieuwe baan. Je wereld staat op z’n kop. Dat betekent stress en vermoeidheid. Je kunt niet meer vertrouwen op je automatische piloot.
Gewoonten aanleren
Wat ik hiervoor vertelde maakt duidelijk waarom het goed is om vaste gewoonten te hebben. Maar hoe leer je die dan aan?
21 dagen
Een veelgehoorde kreet is dat een gewoonte aanleren 21 dagen kost. Van mij mag je die 21 dagen meteen overboord gooien.
De werkelijke periode is gemiddeld 66 dagen. En zelfs dat is met een slag om de arm. Gemiddeld, dat betekent dat soms minder tijd nodig is en soms meer.
Iedere ochtend een glas water drinken, ok daar zal je waarschijnlijk 21 dagen over doen om aan te wennen, misschien zelfs minder. Neem je iets wat meer energie en motivatie kost dan zal je er langer over doen.
Natuurlijk is er onderzoek gedaan. Daaruit vloeit die “66 dagen” voort. Een kanttekening daarbij is dat het onderzoek maar 84 dagen duurde. Het kan dus heel goed zijn dat het gemiddelde hoger ligt. Er wordt ook wel gezegd dat een moeilijke verandering ¾ jaar kan duren.
Eén gewoonte tegelijk
Ga niet alles tegelijk doen. Wil je een cursus volgen en gaan hardlopen? Begin dan eerst met die cursus. Dat zal al genoeg van die motivatie spier eisen.
Leg de lat niet te hoog
Begin klein. Wil je meer lezen? Begin met één pagina in plaats van een hoofdstuk. Wil je in de ochtend meer tijd hebben door eerder op te staan? Begin met vijf minuten.
Je maakt het behapbaar en je krijgt snel het gevoel dat je iets hebt bereikt. Gaat dat goed? Breid het dan langzaam uit.
Hou je vorderingen bij
Ik heb al eerder geschreven over Jerry Seinfeld. Dat kun je ook in mijn nieuwsbrief van januari 2021 lezen. Kort gezegd komt dit neer op iedere dag dat je hebt gewerkt aan die gewoonte, een kruis op je kalender zetten. In het begin helpt je motivatie om de gewoonte aan te leren. Op den duur helpt je motivatie om de reeks niet te onderbreken.
Geef niet op na 21 dagen!
Hou vol. Desnoods die ¾ jaar.
Wil je meer weten over gewoonten? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief. Eind van de maand zal ik je er meer over vertellen.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
dan krijg je maandelijks praktische tips in je inbox